Repertorium Hulthem

Ene bedinghe van onser vrouwen ·vij·
Hulthem-Nr: 
7  (f. 23rb,12-23va,44)
Opschrift: 
Ene bedinghe van onser vrouwen ·vij·
Incipit: 
Maria maghet ic roepe tote ·v· Als een groet sondare hoert mi nv
Explicit: 
Des moet wesen mijn volleest Den vader ende den sone ende den heileghen gheest Amen
Afrondingsformule: 
Item desen sproke maria maget ic roepe et cetera hout---lviij· verse
Weergave inhoud: 
Maagd Maria, u roep ik aan. Ik beken dat ik vele grote zonden heb begaan. Ik smeek u om mijn voorspraak te zijn bij uw Zoon, opdat Hij genadig zal zijn en mij niet zal verstoten. Ik bid u om vrede te maken tussen uw Zoon en mij, omwille van de drie scherpe spijkers waarmee Hij aan het kruis werd genageld, de doornenkroon, het lijdenszweet, het Heilig Bloed dat uit Zijn vijf wonden vloeide, de scherpe speer die Zijn hart doorstak en tenslotte Zijn kruisdood. Maria, help mij het eeuwige leven te bereiken. Rubriek: 300 dagen aflaat aan een ieder die dit gebed met een goed hart spreekt. Maria zal hem uit alle nood helpen en hem bijzonder bijstaan in het uur van zijn dood.
Namen: 
Maria, moeder van Jezus
Auteurs: 
Anoniem
Anoniem
Datering: onbekend
Over de auteurs van 119 teksteenheden en delen van nr. 108 en 148 is geen enkel gegeven bekend.
Tekstsoort: 
Bedinghe (volgens opschrift), sproke (volgens afrondingsformule); gebed (tot Maria).
Vorm: 
rijm: aabb/rubriek in proza
Lengte: 
58 vss. + rubriek van 6 regels proza
Aanvullende informatie: 
Initiaal-M 2 regels hoog, lombarden (1 regel hoog) op onregelmatige plaatsen, marginaal paragraafteken vóór de initiaal, Amen met horizontale streep gerubriceerd, slotrubriek in zwart. ─ Rubriek: Soe wat mensche die dese bedinghe // Seghet met goeder herten hi mach des // Wel seker sijn dat hem ons vrouwe sal // Hulpen vte alder noet ende sonder linghe // Inde vre sinder doot ende hi verdient // Telken dat hise seet ·iijc· daghe afflaets. ─ Lombarden vss. 11, 21, 37 en 47.
Petit-Nommer(s): 
830
Edities: 
Angillis 1855
Angillis 1855 A. Angz. Angillis (ed.), 'Ene bedinghe van onser vrouwen'. In: Dietsche warande 1 (1855), p. 242-245.
Brinkman/Schenkel 1999 , band 1 p. 215-216
Brinkman/Schenkel 1999 H. Brinkman & J. Schenkel (ed.), Het handschrift-Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15.589-623. Diplomatische editie bezorgd door -. Hilversum (Verloren) 1999. 2 banden. Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden 7/1-2.
Kronenburg 1904-1931 , dl. 5 p. 380-381
Kronenburg 1904-1931 J.A.F. Kronenburg, Maria's heerlijkheid in de Nederlanden. Amsterdam etc. (Bakker etc.) 1904-1931. 9 dln.
Secundaire literatuur: 
Burghoorn 1984 , (scriptie)
Burghoorn 1984 J. Burghoorn, Maria in Hulthem. Een onderzoek naar de achtergronden van drie Maria-gedichten uit het handschrift van Hulthem, ingeleid, geannoteerd en van een toelichting voorzien. (Ongepubl. doctoraalscriptie Ermelo 1984, te raadplegen in de Universiteitsbibliotheek Utrecht, LB NED SCR-L-357).
Meertens 1930-1934 , dl. 2 p. 81-95
Meertens 1930-1934 M. Meertens, De godsvrucht in de Nederlanden. Naar handschriften van gebedenboeken der XVe eeuw. Antwerpen etc. (Standaardboekhandel etc.) 1930-1934. 6 dln. [alleen dln. 1-3 en 6 verschenen]. Historische bibliotheek van godsdienstwetenschappen.
Oosterman 1993
Oosterman 1993 J.B. Oosterman, 'Om de grote kracht der woorden. Middelnederlandse gebeden en rubrieken in het Brugge van de vroege vijftiende eeuw'. In: Th. Mertens e.a., Boeken voor de eeuwigheid. Middelnederlands geestelijk proza. Amsterdam (Prometheus) 1993, p. 230-244 en 437-444. Nederlandse cultuur en literatuur in de Middeleeuwen 8.
Oosterman 1995A , p. 46, 74, 392 n. 165, 404 n. 4
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.
Te Winkel 1922-1927 , dl. 2 p. 59
Te Winkel 1922-1927 J. te Winkel, De ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde. 2e dr. Haarlem (Bohn) 1922-1927. 7 dln. [Ongew. herdr. Utrecht etc., 1973].
Parallellen en varianten: 
(a) vss. 1-46  's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, 74 B 10:IIb  [1400 - 1450] , f. 1r-1v (fragment)
's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, 74 B 10:IIb
(olim S 9)
Post quem: 1400
Ante quem: 1450
Datering: 1e helft 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7
(b) vss. 1-58  's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, KNAW XXXVI  [1350 - 1400] , f. 116v-118v
's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, KNAW XXXVI
Post quem: 1350
Ante quem: 1400
Datering: 2e helft 14e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 6,  7,  17,  (2x) 18,  19A,  19B,  19C,  36A,  83,  (2x) 87,  104,  166,  203
(c) vss. 1-58  Gent, Universiteitsbibliotheek, 1376  [1475 - 1500] , f. 237v-238v
Gent, Universiteitsbibliotheek, 1376
Post quem: 1475
Ante quem: 1500
Datering: 17 juni 1497
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  45
(d) vss. 1-58  Londen, British Library, Sloane 2692  [1450 - 1475] , f. 133v-135r
Londen, British Library, Sloane 2692
Post quem: 1450
Ante quem: 1475
Datering: 3e kwart 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7
(e) vss. ?  Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.010  [1425 - 1475] , f. 70r-71v (kortere tekst)
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.010
Post quem: 1425
Ante quem: 1475
Datering: midden 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  40
Zie: 
Campbell 1874 , (a)
Campbell 1874 F.A.G. Campbell, 'Fragment van een gedicht aan de H. Maria'. In: Verslagen en berigten der Vereeniging ter Bevordering der Oude Nederlandsche Letterkunde 4 (1847), p. 23-27.
De Flou 1895-1897 , 2e verslag p. 38-40 (d)
De Flou 1895-1897 K. de Flou & Edw. Gailliard, 'Beschrijving van Middelnederlandsche en andere handschriften die in Engeland bewaard worden'. In: Versl. & meded. van de Kon. Vl. Acad. voor taal- en letterkunde 1895, p. 39-263 (= 1e verslag); 1896, p. 76-337 (= 2e verslag); 1897, p. 373-502 (= 3e verslag).
Van 't Hoog 1918 , p. 262-264 (b)
Van 't Hoog 1918 G.C. van 't Hoog, Anthonis de Roovere. Amsterdam (Emmering) 1918. Diss. Amsterdam UvA.
Meijer 1839 , (b)
Meijer 1839 G.J. Meijer, 'Verslag van en mededeeling uit twee getijdenboeken der veertiende eeuw'. In: Verhandelingen der Tweede Klasse van het Kon. Ned. Inst. van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten 6 (1839), 2e stuk p. 32-71.
Oosterman 1995A , p. 290-291 (247) (a-e) e.a.
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.
Scharpé 1893 , p. 171 (c)
Scharpé 1893 L. Scharpé (ed.), 'Anthonis de Rovere. Twee onuitgegeven gedichten'. In: Biekorf 4 (1893), p. 134-139, 169-174 en 225-232.
Aanvullende informatie bij parallellen en Variant: 
Ook in: 
Boston (Mass.), Boston Public Library, q. Med. 160 , [1425 - 1475] , f. 73r-75r; 
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 93 , [1425 - 1450]
, f. 107r-108v; 
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 386 , [1400 - 1500]
, f. 76r-81r; 
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.096 , [1400 - 1425]
, f. 13v-15v; 
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.248 , [1425 - 1475]
, f. 91r-92r; 
Gent, Universiteitsbibliotheek, 198 , [1450 - 1475]
, f. 126r-128v; 
Louvain-la-Neuve, Archive de l'Université, A 32 , [1400 - 1500]
, f. 19v-21r; 
München, Bayerische Staatsbibliothek, Cgm. 5246 , [1475 - 1500]
, f. 115v-117v; 
New York, Pierpont Morgan Library, M. 76 , [1425 - 1475]
, f. 284r-286v, zie 
Oosterman 1995A
. 
Boston (Mass.), Boston Public Library, q. Med. 160
Post quem: 1425
Ante quem: 1475
Datering: 1425-1475 (BNM: 1450-1475)
Oosterman 1995A , p. 329 (16)
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 93
(olim Barmen, Bibl. Hinsberg)
Post quem: 1425
Ante quem: 1450
Datering: 1433
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  17,  31,  83
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 386
Post quem: 1400
Ante quem: 1500
Datering: 15e eeuw (BNM: ca. 1425)
Oosterman 1995A , p. 333-334 (45)
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  17,  83
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.096
Post quem: 1400
Ante quem: 1425
Datering: 1410-1420 (BNM: ca. 1420)
Oosterman 1995A , p. 335 (52)
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  39,  85
Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, IV 1.248
Post quem: 1425
Ante quem: 1475
Datering: 1450-1460
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  17,  82,  83
Gent, Universiteitsbibliotheek, 198
Post quem: 1450
Ante quem: 1475
Datering: 3e kwart 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  104
Louvain-la-Neuve, Archive de l'Université, A 32
(olim Antwerpen, De Bom)
Post quem: 1400
Ante quem: 1500
Datering: 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7
München, Bayerische Staatsbibliothek, Cgm. 5246
Post quem: 1475
Ante quem: 1500
Datering: 4e kwart 15e eeuw
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7,  19A,  19C,  40
New York, Pierpont Morgan Library, M. 76
Post quem: 1425
Ante quem: 1475
Datering: ca. 1450
Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 7
Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.

Contact

Ons bezoekadres:
Spinhuis
Oudezijds Achterburgwal 185
1012 DK AMSTERDAM

Ons postadres:
Huygens ING
Postbus 10855
1001 EW AMSTERDAM

info@huygens.knaw.nl
+31 (0)20 — 224 68 00